Systemisch werken heet de opleiding die ik op dit moment volg aan de Academie voor Innovatief Trainen. Een opleiding die aansluit bij mijn werk als adviseur en coach voor ondernemers en bedrijven en die ook een waardevolle aanvulling is op mijn werk in loondienst. Hoe dan? Dat leg ik jullie uit in deze blog.
Maart 2019 in Marokko
Van 28 maart 219 tot en met 2 april 2019 was ik 5 dagen in Marokko (Agadir) voor de opleiding Systemisch Werken. Laat ik beginnen met het feit dat ik van plan was om deze opleiding in Nederland te volgen. Maar tijdens mijn eerste opleidingsdag werd mijn vriend ziek. Hij moest geopereerd worden en daarom was het niet mogelijk om de eerste twee opleidingsdagen te volgen. Ik had toen twee opties: wachten totdat de opleiding opnieuw aangeboden zou worden in Nederland of een ticket boeken en de opleiding volgen in Marokko omdat er “toevallig” nog 1 plek vrij was. Ik koos dus voor het laatste. En wauw, wat was dat bijzonder.
Systemisch Werken
Het principe van Systemisch Werken is dat iedereen deel uit maakt van systemen. Van de wereld dat een systeem is, tot aan je familie, je relatie, je team op je werk, de organisatie waar je werkt en ga zo maar door. Zelfs jij bent een systeem met al je organen in je lichaam. In een systeem neemt iedereen een plaats in en daardoor gebeuren er dingen in het systeem. Denk bijvoorbeeld aan een team en de manier van samenwerken. Soms gaat dat goed en soms kan het beter. Door een systeem op te stellen kun je meer inzicht krijgen in de manier van samenwerken, de patronen in de samenwerking en bijvoorbeeld de rol die de teamleden spelen in de samenwerking. Tijdens de opleiding Systemisch Werken leer ik om de opstellingen van die systemen te begeleiden.
Ik ben deze opleiding gaan volgen omdat ik wil dat mensen weer meer gaan ervaren en voelen in het leven. Ik wil bijvoorbeeld dat de ondernemers die ik coach en adviseer meer gaan beslissen vanuit hun gevoel en minder gaan denken. In deze maatschappij doen we zo veel op basis van ratio en verstand en te weinig op basis van gevoel en ervaren. En daar wil ik verandering in brengen. Dat geldt natuurlijk ook voor de teams die ik coach en de verandertrajecten die ik begeleid in loondienst. Voelen is het nieuwe denken wat mij betreft.
Hoe werkt het?
Systemisch Werken werkt met behulp van opstellingen. Als ik het zo kort mogelijk uitleg dan heeft een individu of een team een hulpvraag. Die hulpvraag kun je opstellen met materialen zoals Duplo of badeendjes of door mensen in een opstelling plaats te laten nemen. Door te voelen en ervaren en woorden te geven aan wat je voelt en ervaart komt er informatie los die bruikbaar is en veel meer verklaard dan de informatie die vrijkomt tijdens een normaal gesprek. Een opstelling begeleiden is een uitdaging en iets wat je kunt leren. Of het nou een familie opstelling, een persoonlijke opstelling of een team opstelling is. De kunst is om mensen vertrouwen te geven zodat ze het systeem kunnen en willen ervaren. Door te ervaren en te voelen geeft het systeem mensen inzicht in patronen. En inzicht kan leiden tot acceptatie en/of oplossingen. Geweldig toch?
Mijn ervaringen
Ik was dus 5 dagen in Marokko. In totaal volgden 10 mensen de opleiding Systemisch Werken. Eén van die 17 mensen was de mister oftewel mijn vriend. En hij ging mee voor een reden. Hij is namelijk net gestart met zijn eigen bedrijf Mimmo echt Italiaans eten en mocht dus voor ons gaan koken in Marokko. Super leuk maar ook een uitdaging. Want hij en ik, of wij, zijn dus ook een systeem. En wij hebben natuurlijk ook patronen in onze relatie. Leuke en minder leuke patronen. En deze 5 dagen hebben ons veel inzicht gegeven in onze relatie. Zo is ons systeem met Dries onze hond opgesteld. Maar ook ons systeem met de Italiaanse familie van mijn vriend. Door de informatie die we uit het systeem hebben gehaald begrijp ik nu beter hoe de relaties in deze familie zijn. Dat is het fijne aan Systemisch Werken. Doordat mensen in de schoenen van andere mensen kunnen gaan staan en woorden kunnen geven aan wat de andere voelt en ervaart kan een opstelling veel duidelijkheid geven.
Intensieve dagen
De 5 dagen in Marokko waren ontzettend intensief. Ondanks dat we in een geweldige villa aan zee zaten en dat het mooi weer was, waren het lange dagen. Elke dag begonnen we om 08:00 uur met een meditatie. Ik weet niet of jullie ervaring hebben met mediteren maar ik vind mediteren dus echt heel fijn en het helpt mij heel erg goed om tot mezelf te komen. Na de meditatie gingen we met de hele groep ontbijten en dan was het rond 10:00 uur tijd om te starten . Maar eigenlijk waren we dan al gestart omdat je tijdens de meditatie al aan jezelf werkt. En de gesprekken tijdens het ontbijt hebben ook betrekking op het Systemisch Werken of je eigen persoonlijke ontwikkeling.
In de middag was het natuurlijk tijd voor een heerlijke lunch. En daarna gingen we weer verder. Systemisch Werken kan op heel veel manieren. Zo hebben we gewerkt met lijnopstellingen door je familielijn (oma, moeder, jij) op te stellen. We hebben ook langs het strand gewandeld om met elkaar in gesprek te gaan over wat we geleerd hebben of nog wilden leren. We hebben onze tekorten (energie, geld, tijd of ruimte) opgesteld. Hoe voelen die tekorten en hoe verhouden die zich tot jou? Best bijzonder. Ook hebben we een wandeling gemaakt waarin we een tijdje in elkaar schoenen stonden en liepen. Heel apart om te ervaren dat andere mensen niet alleen figuurlijk maar ook letterlijk op een andere manier naar de wereld kijken. Zo is mijn eigen blikveld veel groter dan het blikveld van degene in wiens schoenen ik stond en liep. Erg waardevol ook om erachter te komen dat de wereld veel meer is dan alleen mijn ideeën en gedachten.
Bijzondere avonden
Het avondeten was net zoals de inhoud van de opleiding ook heel afwisselend, van Italiaans, tot Mexicaans en natuurlijk ook Marokkaans. Tijd om met elkaar bij te praten, genieten van lekker eten een glas wijn en mooie levensverhalen. Op de laatste avond hebben we tijdens een kampvuur een brief in het vuur gegooid. Deze “dank je wel” of “sorry” brief hadden we ‘s middags geschreven voor iemand die deel uitmaakte van een geleerde les in ons leven. Door de inhoud van deze brieven met elkaar te delen kwamen we tot hele mooie gesprekken en lukt het al om een stukje los te laten. Tijdens het kampvuur kon ik de inhoud uit de brief helemaal loslaten door de brief te verbranden. Echt super fijn.
Elke avond rond een uur of 23:00 was ik helemaal op. En dan was het echt super fijn om terug te gaan naar onze kamer en een douche te nemen om alle informatie en ervaringen van de afgelopen dag af te spoelen. Ik merk dat ik dit thuis ook steeds vaker doe. Het is super fijn om de ervaringen van de dag van je af te douchen en fris het in bed te stappen.
Persoonlijke ontwikkeling
De opleiding Systemisch Werken is geen opleiding uit een boek. Het is luisteren, voelen en ervaren. En dat 5 dagen lang. Intensief en leerzaam. Heel leerzaam ook op persoonlijk vlak. Want ja als je een opleiding volgt en je Italiaanse vriend, die nog niet zo goed Nederlands spreekt, is ook aanwezig. Dan is dat wel een uitdaging kan ik je vertellen. Helemaal omdat die vriend, eigenlijk moet ik verloofde schrijven maar dat klinkt zo officieel, een gevoelsmens is. En ik ben dat ook, maar toch schakel ik vaak ook nog over op verstand. En hij doet bijna alles op gevoel. Erg bijzonder om te ervaren dat hij dus aanvoelt wanneer ik hem nodig heb. Maar hij kan mij ook uitlachen als ik emotioneel word. Dat uitlachen vind ik dus zwaar irritant en kwetsend. Het was heel fijn dat dit op reis gebeurde omdat één van mijn docenten mij toen heel duidelijk kon uitleggen hoe dat systeem werkt. Dat lachen net als huilen mag en dat ik het echte stukje kwetsbaar zijn nog te overwinnen heb.
Grenzen aangeven
Wat ik ook heb geleerd is dat mijn kwetsbaarheid en kracht in balans zijn. En dat emoties iets anders zijn dan voelen. Je kunt dus ook heel veel (aan)voelen zonder emotioneel te zijn of worden. We hebben ook mijn innerlijk en uiterlijk opgesteld en hoe die zich tot elkaar verhouden. Het was fijn om te merken dat de ene keer de één op de voorgrond is en de andere keer de ander. Dat herken ik zelf ook. Wat nog in proces is, is het aangeven van mijn grenzen. Zeggen wat ik wel en niet nodig heb en ook uitspreken als ik vind dat iets niet goed voelt. Ik heb letterlijk en figuurlijk aan den lijve ondervonden wat er gebeurd als ik zelf of andere mensen mijn grenzen niet respecteren. Mijn hele lijf begon pijn te doen toen ik mijn grenzen niet aangaf. Door dit te ervaren heb ik stappen kunnen maken in dit proces. Ik weet nu beter wat mijn grens is en wat het mij oplevert als ik mijn grenzen aangeef.
Terug naar huis
Na 5 dagen was het tijd om terug te gaan naar huis. Terug naar de bewoonde wereld en het einde van de vakantie van de wereld. Want zo voelt het wel als je 5 dagen opgeleid wordt in een villa aan het strand ver van de bewoonde wereld. Ook dit keer was dit weer even moeilijk voor mij. Ik heb dan zo in een bubbel gezeten dat het normale leven al snel als teveel voelt. Ik ben dan moe of eerder oververmoeid en heb even tijd nodig om alles te verwerken. Dit keer was ik weer eens te streng voor mezelf door mezelf daarvoor geen ruimte te gunnen. Dom want door dit niet te doen maak ik het mezelf moeilijker in plaats van makkelijker. Een les voor de volgende keer. Want volgende maand staat de volgende reis op het programma.